اهمیت واکسیناسیون
واکسیناسیون یکی ازموثر ترین راه های جلوگیری و یا کاهش اثرات مخرب بیمااری هاا
در مرغان است. پرندگانی که نزد مردم برای استفاده قرار مای گیرناد وموماا : جوجاه
بوقلمون اردک غاز بلدرچین قرقاول کبک و شتر مرغ هستند.
ارگانیسم هایی که ایجاد بیماری مای کنناد باه دساته هاای کوچاک و بازری از قبیا :
ویروس مایکو پلاسم باکتری قارچ انگ و پروتوزوآ تقسیم بندی می شوند. همه این
ارگانیسم ها با مواد شیمیایی از بین می روند به جز ویروس ها. کنتارل بیمااری هاای
ویروسی وابسته باه نواوه پایش گیاری از قبیا واکسیناسایون اد وفاونی وامنیات
زیستی است.
برای اینکه دوره موفق پرورشی را داشته باشیم امنیات زیساتی و اد وفاونی زماه
این کار هستند. واکسیناسون جانشن مدیریت موثر نمی شود. این نکتاه زم باه ن ار
می رسد که واکسیناسیون در همه پرندگان موجب کاهش اثرات کلینیکی نمی شاود
بلکه در برخی موارد موجب بروز وفونت و پخش شدن ارگانیسم های بیماری زا شود.
واکسیناسیون یا عدم واکسیناسیون:
مرغ هایی که از آنها استفاده تجااری مای شاود ملاماو بار ولیاه گوناه هاای مختلا
بیماری ها واکسینه می شوند. واکسیناسیون هر چند کم در گله های ماا انجاام مای
شود. برای انجام این کار چندین مشک وجود دارد:
به ندرت مشکلات بیماری داریم.
از بیماری های موجود بی اطلاع هستیم.
به درستی ولائم بیماری ها را نمی شناسیم.
نمی دانیم واکسن ها را از کجا تهیه کنیم.
خرید واکسن گران در می آید زیرا که ما به دوز های زیادی از واکسن هاا نیااز
داریم ملامو بین 055 تا 05555 دوز.
متاسفانه گله های کوچک مرغ ازبیماری هایی که واکسیناسیون مناسبی را داشته
اند رنج می برند. این بیماری ها ممکان اسات کااهش فاروم تخام مارغ و یاا گوشات
وسایر فراورده ها را در پی داشته باشد. حتی ممکن است این بیماری هاا ماری مارغ
ها را در پی داشته باشد.
واکسیناسیون یا وادم آن بساتگی باه ایان دارد کاه احتماال اینکاه گلاه هاا در ملاار
بیماری های ویژه قرار بگیرند چقدر است. اگر گله ای بسته شده باشد هرگز نباید مرغ
دیگری به آن ا افه شود و یا اینکه اگز مرغی از گله ما بیارون رفتاه باشاد نبایاد هرگاز
اجازه بازگشت به آن مرغ داده شود زیرا که در این صورت احتمال ایجاد بیمااری در گلاه
بسیار با خواهد رفت. در این موارد بهتر است که تصمیم به واکسیناسیون نگیریم.
در واکسیناسیون باید این نکته را لواظ کنیم که جوجه های ما قبلا یکبار آزمایش شده
باشند یا در هنگام خرید جوجه به نکات زیر توجه کنیم:
جوجه ها را از جای مطمئن تهیه کنیم.
خرید جوجه ها از هچری ها و یاا کارخاناه هاایی کاه قابلا جوجاه باا ساابقه
داشته اند باشد.
از بیماری هایی که مادر آنها دچارم بوده اند اطلاع داشته باشیم.
واکسن های موجود:
ویروسها سیستم ایمنی را بر ولیه گوناه هاای دیگار توریاک مای کنناد و ایان موجاب
موفقیت واکسیناسیون بر ولیه بیماری های ویروسی خواهد شد.
واکسن ها از میکرو ارگانیسم های کشته و یا زنده تشکی می شوند. واکسن هاای
که حاوی ویروس زنده هستند ویروس ها دوباره در بدن میزبان تکثیر میشاود ویاروس
های کشته به قدری هستند که بتوانند سیستم ایمنی بدن پرندگان را توریک و مجبور
به ساخت آنتای باادی کنناد . اغلاب واکسان هاای پرنادگان باه صاورت زناده هساتن د.
واکسنهای باکتریایی ملامو زنده ویا تخفی حدت یافته هستند و به آنها باکترین گفته
می شود.
1. بیماری مارک:
واکسن بیماری مارک اغلب موارد در روز اول هچ به جوجه ها داده می شاود . واکسان
مارک به صورت زیر جلدی در پشت گردن زده می شود. بهترین راه این است که هماه
جوجه های ما در هچری واکسینه شوند.
به اثبات رسیده است که واکسن مارک از بیماری مارک و توماور و فلجای حاصا از آن
جلوگیری می کند. اگر پرندگان دوز مناسبی از واکسن را دریافت نکنند ممکن است که
آنها درگیر بیماری مارک شوند.
جوجه های 2 تا 01 هفته بشاترین امکاان اباتلا باه بیمااری ماارک را خواهناد داشا ت.
بیماری مارک گاهی اوقات در بلدرچین قرقاول و یا بوقلمون نیز دیده شده اسات . ایان
گونه پرندگان ملامو دوز مناسبی از واکسن را دریافت نکرده اند.
2. بیماری نیوکاسل:
جوجه ها و بوقلمون ها باید در برابر نیوکاس ایمن شوند. واکسن زنده ) تخفی حدت(
به صورت های آشامیدنی قطره چشمی قطره بینی و اسپری در بین جوجه ها توزیع
می شود. واکسن کشته به صورت امولسیون روغنی داخ وضله ویا زیر جلدی تزریاق
می شود آخرین واکسن قب از به تخم رسیدن جوجه ها داده می شود.
جوجه ها ملامو در هچری ها بر ولیه نیوکاس و برونشیت تواما واکسینه می شوند.
ترکیب واکسن های نیوکاس و برونشایت همچناین مای تواناد د ر روز هاای 05 تاا 50
داده شود. واکسن هامی توانند به صورت آشامیدنی و یا قطره چشمی و یا به صاورت
قطره بینی داده شود. در تخم گذار هاا و ماادر هاا باه فاصاله هار 5 مااه داده شاود تاا
ایمنی خوبی را داشته باشیم. واکسن های کشته شده را ملامو در قفس می دهند
01 تا 25 هفتگی(. با این روم واکسیناسیون دیگری در مرغان تخم گذار زم نیست. (
گله های مادر برای بدسات آوردن ساطب باا یی از ایمنای تکارار واکسیناسایون زم
است و در پی آن, جوجه های حاص از آنها از ایمنی ماادری خاوبی برخاوردار خواهناد
بود.
اگر شما خریدار پولت و یا مرغ های بالغ هستید برای واکسیناسیون آنهاا شاما مای
توانید از واکسن نیوکاس B-1 به صورت آشامیدنی قطره چشمی ویا قطاره در بینای
استفاده کنید. 4 هفته بلاد نیز از واکسن نیوکاس سوتا استفاده کنید.
در مورد بوقلمون ها در 4 هفتگی یکبار و ساپس در روز کیجیناد دوبااره واکساینه مای
شوند.
3. برونشیت:
برونشیت از بیماری های تنفسی اولیه در جوجه ها است. واکسن این بیمااری کاه در
جوجه های جوان داده می شود شاام ویاروس زناده تخفیا حادت اسات ) ملاماو
سویه ماساچوست(.واکسن های برونشیت ملامو با هماان ساویه ای کاه در منطقاه
است ساخته می شوند. فراموم نکنید که هیچ گاه در هنگام بروز بیمااری برونشایت
این واکسن را استفاده نکنید.
واکسن برونشیت ملامو با واکسن نیوکاس در یاک ویاال هساتند ودر روز هاای 05 و
50 داده می شوند )همانطور که در مورد نیوکاس گفته شد(.
واکسن کشته این بیماری نیز به صورت امولسیون روغنی موجود است. این واکسن به
صورت تزریقی در ماهیچه ویا زیر جلدی در گله های مادر در هفته 04 و 01 تزریق می
شود.
4. لارینگو تراکئیت:
این بیماری هم در جوجه ها و هم در قرقاول اثر می گذارد. واکسیناسیون بر ولیه ایان
بیماری زیاد موفقیت آمیز نیست ولی در مناطقی که شیوع پیدا کرده است وبه صورت
اپیدمی در آمده است بسیار مناساب اسات . ماوثر واقاع شادن واکسیناسایون در پای
گیری و ادامه دار بودن آن است. هیچ گاه در مناطقی که این بیمااری وجاود نادارد گلاه
های خود را در برابر این بیماری واکسینه نکنید. هر گااه گلاه شاما باه واکسیناسایون
احتیاج پیدا کرد همه جوجه ها بایستی واکسینه شوند اوام از جوجاه هاای جدیاد و
یاجوجه های قدیمی.
واکسیناسیون به صورت قطره چشمی و یا بینی موجود اسات . سان جوجاه بایاد از 4
هفته بیشتر باشد. جوجه های جوانتر پاسخ ایمنی خوبی نمی دهند.
5. آبله ماکیان:
پنج گونه از ویروس آبله ماکیان وجود دارد. آبله ماکیان آبله کبوتران آبله بلدرچین آبلاه قنااری
آبله قرقاول. آبله کبوتران در کبوتر جوجه های مرغ مرغابی و غازهاا ایجااد بیمااری مای کناد .
آبله قناری در قناری ها جوجه مرغ ها انواع گنجشک ها و احتماا گوناه هاای دیگار را در گیار
می کند. در برخی از گونه ها اما نه همیشه یک ویروس می تواند سیسیتم ایمنای را در برابار
آن ویروس ویا ویروسهای دیگر این گونه توریک کناد و ایجااد ایمنای نمایاد . واکسان آبلاه بارای
ماکیان بوقلمون ها و کبوتران تهیه شده است ولی هنئز واکسان تجااریی بارای قنااری وجاود
ندارد.
ماکیان و کبوتران ملامو با تلقیب کردن واکسن در زیر بال واکسینه می شوند ولی بوقلمون هاا
به ولت اینکه در هنگام خوابیدن سر را در زیر بال قرار می دهناد باا تلقایب واکسان در زیار باال
دچار کونژکتویت در اثر آبله خواهند شد ولای بارای آنهاا باه روم تلقایب در ران اساتفاده مای
شود. در مزاروی که آبله ایجاد درد سر کرده است واکسیناسیون زم به ن ر می رسد. هماه
جوجه ها را می توان در یک روزگی واکسن زد. پولت ها در هفته 05 تاا 02 هفتگای بوقلماون
ها 1 تا 04 هفتگی .
در مناطقی که آبله بومی شده است باید گونه ویروس آبله شناخته شاود . آبلاه بلادرچین نیاز
اثراتی را نشان داده است اما هیچ گونه حفاظات متقاابلی باین آبلاه ماکیاان باا آبلاه بلادرچین
وجود ندارد. اگر هار دو در منطقاه شاایع اسات واکسیناسایون بارای هار دو زم اسا ت. گلاه
هایی که واکسینه می شوند می توانند میزان شیوع آبله را در منطقه کاهش دهند.
مگر در شرایطی که آبله در منطقه شما دیده شده است به واکسیناسیون مبادرت نورزید.
ویروس آبله از یک مارغ باه یاک مارغ دیگار توسات حشارات خونخاوار ) مثا پشاه ( یاا از طریاق
جراحات و زخم هایی که در اثر نزاع بین آنها بوجود می آید منتق مای شاود . اگار پشاه هاای
زیادی در منطقه شما وجود دارد گله های خاود را واکساینه کنیاد . اگار در نطقاه شاما بی مااری
بصورت مشگ زا وجود دارد حتما در 1 هفتگی گله خود را مجددا واکسینه کنید تا تا ایمنای باا
اطمینانی در برابر آبله داشته باشید.
6. وبای مرغی:
وبای مرغی مرغ های خانگی ) جوجه های کوچک و بوقلمون هاا ( اردک پرناده هاای
قفسی پرندگان وحشی و پرندگانی که در باغ وحش ها نگاه داری مای شاوند دیاده
می شود.
دو سری از این واکسن وجود دارد: واکسن های باکتری های غیر فلاال و باکتری هاای
لای شده. واکسن هایی که به صورت خاوراکی و داخا آب داده مای شاود حااوی
باکتری های لای شده است. از ایان واکسان هام در ماورد مارغ هاا و هام در ماورد
بوقلمون ها استفاده می شود. واکسن روغنی که حاوی باکتری کشته شده اسات را
باید 2 تزریق در فاصله 4 هفته انجام داد.
از این واکسن مگر در شرایت بروز ایان بیمااری در موایت و یاا ایجااد مشاک در مزرواه
خودتان استفاده نکنید.
7. آنسفالومیلیت در مرغان:
آنسفالومیلیت یاک وفونات ویروسای در مار غ هاا جوجاه هاا بوقلماون هاا قرقااول و
بلدرچین است. ایمنی کام زمانی بدست می آید که یا مرغ ها واکسینه شده باشند
یا این که دوره بیماری را سپری کرده اند و سپس خوب شده اند. مرغ های مادر در 05
تا 01 هفتگی واکسینه می شوند. واکسن ها به صورت آشامیدنی باه گلاه داده مای
شود. قرقاول ها در هفته 0 تا 05 و بلدرچین ها در هفته 1 تا 05 واکسینه می شوند.
آنسفالومیلت نباید با آنسفالیت اشتباه شود. آنسفالیت از طریق حشرات باه انساانها
منتق می شود با شدت توانایی بیمار زایی مختل در سنین و ایمنای هاای مختلا
افرادی که توت تاثیر واقع شده اند و توانایی بیماری زایی ویروس.
چگونه واکسیناسیون موفقی داشته باشید:
0. در واکسیناسیون جوجه های زیر 0 روز نمی توان انت ار یک ایمنای مناساب و
یک دستی در گله داشت حتی در صورت فقدان ایمنی مادری تنها استثنایی
که در این ماورد وجاود دارد واکسان ماارک اسات کاه در روز اول در هچاری باه
جوجه داده می شود.
2. تاریخ واکسنهای خود را حتما قب از مصار آنهاا ببنیاد زیارا کاه ممکان اسات
واکسن های تاریخ گذشته او اع را وخیم تر کنند.
5. هر واکسنی مخصوص یک بیماری خاص اسات و روم مخصاوص خاود را دارد
حتما طبق دستور اللام واکسن واکسن را مصر کنید.
4. هاایچ گاااه پرناادگانی را کااه مااریو هسااتند واکسااینه نکنیااد مگااردر مااوارد
رنگوتراکئیت و آبله که قبلا تو یب داده شده است.
0. واکسنها را از پرتو خورشید و گرما دور نگه دارید.
1. اغلب واکسن ها از اجرام زنده هستند پس در حم و نق آنها مراقبت کنید.
7. وقتی واکسنی را به صورت آشامیدنی می دهید حتماا مراقاب باشاید کاه آب
حاوی مواد د وفونی کننده نباشد زیرا مواد شیمیایی که بارای اد وفاونی
آب بکار برده می شوند واکسن ها را از ین می برند.
1. بلاد از استفاده از واکسنها بطری استفاده شده واکسن را حتماا بساوزانید یاا
خوب د وفونی کنید چون ممکن است نا خود آگا اه باوا بوجاود آوردن گوناه
جدیدی از ویروس ویا انتشار تصادفی بیماری شوید.
به این نکته توجه کنید که همیشه کیفیت واکسن تنها واما ماوثر در موفقیات واکسیناسایون
نیست بلکه نووه صویب استفاده و بجای واکسن هم وام موثری در موفقیات واکسیناسایون
است.
