استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده درکل پرورش مرغ یکی از کسب و کارهای پرطرفدار و رونق‌بخش در کشور ما است. مرغ به عنوان یکی از مهمترین نیازهای روزمره مردم در سفره‌ها حضور دارد و به ندرت خانواده‌ای را می‌توان یافت که از مرغ در غذاهای خود استفاده نکند.
به همین دلیل، بسیاری از سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به راه‌اندازی کسب و کار پرورش مرغ هستند. اما قبل از شروع فعالیت در زمینه پرورش مرغ، توصیه می‌شود که این افراد و سرمایه‌گذاران، عوامل مختلفی را مورد بررسی دقیق قرار داده و از مشکلات در طول فرآیند پرورش جلوگیری کنند.
یکی از مسائل مهم که باید قبل از شروع پرورش آن آگاهی کامل داشت، استرس در مرغ‌ها است. در این مقاله، به بررسی عوامل موثر بر استرس در مرغ‌ها و راهکارهای مقابله با آن پرداخته خواهد شد. آشنایی با این عوامل و روش‌های مقابله با آن می‌تواند به شما در حین کسب و کار کمک بسیاری نماید.
استرس و تأثیرات آن در مرغ‌ها
استرس، یکی از چالش‌های اساسی در صنعت مرغداری است که پرورش‌دهندگان باید با آن مواجه شوند. تأثیرات منفی استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده بسیار گسترده است، اما متأسفانه بسیاری از پرورش‌دهندگان این مسئله را به خوبی درک نمی‌کنند. پرندگان، مانند انسان، در شرایط نامطلوب قرار گرفته و با فشارهای مختلفی روبرو می‌شوند که این فشارها به صورت استرس، آسیب‌های جسمانی و روحانی را در پرندگان ایجاد می‌کنند.
هنگامی که مرغ در شرایط استرس قرار می‌گیرد، غدد فوق کلیوی هورمون کورتیکوسترون را ترشح می‌کنند. این هورمون به بدن مرغ در مقابله با استرس کمک می‌کند. با این حال، افزایش ترشح این هورمون ممکن است به بدن پرنده صدمات جدی وارد کند.
در شرایط استرس، بدن مرغ‌ها شروع به آزادسازی گلوکز در خون می‌کند. این فرآیند در مواقع استرس با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد و باعث کاهش ذخیره گلیکوژن در کبد و عضلات می‌شود. ذخیره گلیکوژن معادل ذخیره قندی در بدن است که تخریب آن توسط عوامل استرس زا، به پرندگان آسیب‌های جدی وارد می‌کند.
عوامل موجب استرس در مرغ‌ها
استرس در مرغ‌ها بر اساس چندین عامل متفاوت بوجود می‌آید و هر یک از این عوامل ممکن است تأثیر مخربی بر روی مرغ‌ها داشته باشد که این امر می‌تواند به کاهش سودآوری کسب و کار منجر شود.
نقش تغذیه در بروز استرس در مرغ‌ها
یکی از عوامل مؤثر در بروز استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده ، به تغذیه آنها وابسته است. مرغ‌ها تمایل دارند باقیمانده‌های غذای انسان را مصرف کنند. با این حال، مصرف این غذاها منجر به مشکلاتی در بدن مرغ‌ها می‌شود که درصد ابتلا به استرس در این پرندگان را افزایش می‌دهد. مرغ‌ها از نوعی طیور نیستند که چاق شوند. بنابراین، مصرف غذاهای قدیمی و اضافی باعث تجمع چربی در نقاط مختلف بدن آنها می‌شود. هر چه چربی در بدن پرندگان بیشتر باشد، واکنش آنها نسبت به استرس بیشتر و ضعیفتر علیه عوامل استرس زا خواهد بود.
تأثیر محیط زیست در بروز استرس در مرغ‌ها
محل اقامت و زندگی مرغ‌ها یکی از عوامل بسیار مهمی است که پرورش‌دهندگان باید به آن توجه کنند. این محل اقامت مشخص می‌کند که مرغ‌ها به چه اندازه می‌توانند به شرایط زندگی عادت کنند. اگر از ابتدا یک محیط نامناسب برای زندگی این پرندگان در نظر گرفته شود، آنها به وجود استرس عادت می‌کنند. تأثیر محیط بر استرس در مرغ‌ها رابطه مستقیمی دارد. هرچقدر فضای محیطی برای مرغ‌ها راحت‌تر باشد، استرس کمتری خواهند داشت.
راه های مقابله با استرس در مرغ ها
همانطور که اشاره کردیم، تغذیه و محل زندگی از عواملی هستند که می‌توانند به استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده منجر شوند. اما این عوامل استرس زا راه‌های مقابله دارند که با رعایت آنها می‌توانید از ایجاد ترس و دلهره در مرغ‌ها جلوگیری کنید.
یکی از راهکارهای مقابله با این مشکل، عدم مصرف غذاهای باقیمانده و قدیمی است. شما نباید غذای باقیمانده خود را به این پرندگان تغذیه دهید. مرغ‌ها باید از مواد تازه تغذیه کنند. همچنین تغذیه آنها باید کاملاً مغذی باشد تا بتواند بدن آنها را مقاوم کند. استفاده از پودر ذرت، یکی از موادی است که شرایط ایده‌آل برای تغذیه مناسب را دارد.
مصرف این خوراکی مغذی از تشکیل بافت چربی در بدن جلوگیری می‌کند و مواد مغذی را به بدن مرغ‌ها می‌رساند.
همچنین، علاوه بر تغذیه، محل نگهداری نیز از عواملی بود که می‌توانست بر ایجاد استرس در مرغ‌ها تأثیرگذار باشد. یکی از راه‌های مناسب برای مقابله با این نوع واکنش در مرغ‌ها، طراحی و ساخت قفس مرغ استاندارد توسط شرکت پرآور صنعت است. این شرکت با طراحی و ساخت قفس‌های مرغ استاندارد، این مشکل را برای صاحبان صنعت مرغداری برطرف کرده است.
با خرید این قفس‌های مخصوص، دیگر مرغ‌ها نگرانی درباره ایجاد مزاحمت توسط حیوانات دیگر نخواهند داشت. به این ترتیب، می‌توانید به شکل قابل توجهی به کسب و کار خود کمک کنید.
استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده
با آگاهی از عوامل ایجاد استرس و نگرانی در جوجه‌ها، از جمله حیوانات درنده، تخم‌گذاری، رژیم غذایی، آب و هوا و دغدغه‌های فضای زندگی آنها، می‌توانید به حفظ آرامش در گله جوجه‌های خود کمک کنید.
همانطور که شما نیز استرس از عواملی مانند کار، کمبود خواب یا غذاهای نامناسب را تجربه می‌کنید، شرایط و رویدادهایی که موجب نگرانی انسان می‌شود، می‌تواند همان عوامل ایجاد استرس در جوجه‌های ما باشد. البته با این تفاوت که ما نگرانی از شکار شدن توسط حیوانات درنده را نداریم.
با اعمال مراقبت‌هایی که برای خودمان انجام می‌دهیم، می‌توانیم در مورد طیور نیز اقدام کنیم تا استرس آنها را کاهش دهیم. در این مقاله، به بررسی چند عامل استرس‌زایی که در گله‌های خانگی وجود دارند، می‌پردازیم.
۱- استرس ناشی از حیوانات شکارچی
یکی از عوامل مهم در تنش و استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده می‌شود، مواجهه آنها با حیوانات شکارچی است. جوجه‌ها از طبیعت خود پرانرژی بوده و به خطرها آگاه هستند. همچنین، تمامی حیوانات شکارچی علاقه‌مند به شکار جوجه‌ها هستند.
اگرچه نمی‌توانید رفتار و خصوصیات حیوانات شکارچی را تغییر دهید، اما می‌توانید تدابیری اتخاذ کنید تا گله‌ی جوجه‌ها در امان باشد و در معرض خطر قرار نگیرد. برای این منظور، می‌توانید قفسی کاملاً ایمن و محافظ برای جوجه‌ها ایجاد کنید.
ابتدا به دنبال حیوانات شکارچی در اطرافتان بگردید و درباره رفتار و عادت‌های آنها اطلاعاتی کسب کنید. سپس، قفس‌های خود را بر اساس این اطلاعات ساختاردهی کنید. در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی، جوجه‌ها با خطر سگ‌های خانگی، راکون‌ها و گربه‌های وحشی مواجه هستند.
قفسی ضد حیوانات شکارچی باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- بستری محکم و پایدار برای نگهداری جوجه‌ها، معمولاً بر روی زمین یا ارتفاعی مناسب و بازدید پذیر قرار می‌گیرد.
- دارای فنس‌های محکم و مقاوم بر روی پنجره‌ها است. توری‌های فلزی این امکان را می‌دهند که هیچ آسیبی به جوجه‌ها وارد نشود و ورود حیوانات شکارچی را متوقف کنند.
- قفس باید دارای در باشد تا در شب‌ها بتوان آن را بست. برای در قفس، بهترین نوع دستگیره، یک دسته‌بندی است که با گرفتن و فشار دادن آن، در را باز کرد. این اقدام از راکون‌ها جلوگیری می‌کند زیرا آنها به راحتی هر نوع قفل ساده را باز می‌کنند.
مطالعه کنید: پرورش جوجه مرغ بومي ،نکاتی در باره تغذیه جوجه ها در روزهای اول زندگی
۲- تخم هایی که مرغ روی آنها خوابیده
یکی از عوامل مهمی که باعث استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده می‌شود، قرار گرفتن روزانه آنها بر روی تخم‌هایشان است. قبل از هر چیز، برای راحتی مرغ، نیاز به یک مکان امن دارد تا بتواند بی‌خیالانه حداقل ۳۰ دقیقه روی تخم بماند. در این بازه زمانی، مرغ به میزانی آسیب‌پذیر است که ممکن است آسان‌تر توسط حیوانات شکارچی مورد حمله قرار گیرد.
اگر در نظر داشته باشیم که ایمنی را به خوبی رعایت کنیم، قفس می‌تواند بهترین مکان برای تخم‌گذاری مرغان باشد. اما باید توجه کنیم که لانه‌ای که برای مرغ تهیه می‌کنیم، باید تاریک، خشک، نرم و گرم باشد.
با برنامه‌ریزی و آماده‌سازی مناسب، می‌توان به این شرایط دست یافت. لانه باید در داخل قفس قرار گیرد و هیچ عنصر اضافی دیگری در آن نباشد. همچنین باید از تماس با باران، باد و برف جلوگیری شود.
۳-جیره غذایی
استرس مرغ مادر و به دنیا آوردن جوجه های ماده قطعا به جیره غذایی آنها که یکی از عوامل مهم است ارتباط مستقیمی دارد . طرفداران آبنبات و مصرف‌کنندگان نوشابه در اینجا با من مخالفت می‌کنند، اما تغذیه بسیاری از تنش‌ها روی آن می‌گذارد. این مسئله قطعاً بر سلامت عمومی تأثیرگذار است. اگرچه می‌توانید با استفاده از فست فود و غذاهای آماده لحظه‌ای زنده بمانید، اما حتماً عوارض خود را دارند. این مسئله در مورد جوجه‌ها نیز قطعاً صادق است.
جوجه‌ها به ضخامت نمی‌افزایند، اما می‌توانند مقدار زیادی چربی را در یک قسمت از بدن، به ویژه در اطراف اندام‌های تولید مثل جمع کنند. این چاقی مشکلات جدی سلامتی مانند گیرکردن تخم یا پرولاپس را به همراه دارد.
غذاهای فست فودی برای جوجه‌ها چیست؟ جوجه‌ها عاشق باقیمانده‌های سفره غذای ما هستند، اما این غذاها باید تازه باشند و هیچ‌گاه فاسد و قدیمی نباشند. به هیچ وجه غذاهای چرب، شیرین یا غذاهای فرآوری‌شده را به پرنده‌ها ندهید. پوسته ذرت یا پودر آن برای جوجه‌ها عالی است، اما مقدار زیاد پودر ذرت نیز برای جوجه‌ها مناسب نیست. در فصل زمستان، استفاده از پودر را کاهش دهید زیرا در این فصل پرنده‌ها برای گرم ماندن به کالری بیشتری نیاز دارند، اما باید در مصرف آن زیاده‌روی نکنند.
احتمالاً قبلاً به این موضوع فکر کرده‌اید که مقدار غذای روزانه آنها هم مسئله‌ای مهم است. در ابتدا باید برچسب‌های روی خوراک را بخوانید و مطمئن شوید که خوراک متناسب با سن و دوره زندگی پرنده را به آن می‌دهید.
برای مثال، جوجه‌ها نسبت به مرغ‌های بزرگسال نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارند، زیرا جوجه‌ها در مدت زمان کوتاهی رشد می‌کنند و کلسیم نیز جذب می‌کنند تا به تدریج تخم‌گذاری را شروع کنند. اگر بودجه کافی برای پرورش دارید، سعی کنید بیشتر خوراک ارگانیک به آنها بدهید و از خوراک‌های تغییر ژنتیک داده‌شده استفاده نکنید.
۴- پرورش جوجه ها
بودن پدر و مادر البته یک وظیفه دشوار است. همواره شما مسئول هستید که بدانید کودکانتان غذا خورده‌اند یا خیر؛ همواره در هر لحظه باید نظارت کنید که شب و روز آنها در امان باشند. وضعیت جوجه‌ها نیز به همین شکل است، با این تفاوت که در مورغ و خروس‌ها گاهی این وظیفه تنها بر عهدهٔ مرغ مادر است و خروس وظایف دیگری دارد.
اگر تجربهٔ دلپذیر پرورش جوجه‌ها را داشته باشید، احتمالاً دیده‌اید که جوجه‌های نوزاد چقدر کوچک و ضعیف هستند. مرغ‌های مادر این وضعیت را می‌دانند و همواره نسبت به خطرات، به خصوص شکارچی‌ها، آگاه هستند. حیوانات کوچک‌تر نیز برای جوجه‌ها خطر به حساب می‌آیند، اگرچه برای جوجه‌های بالغ مشکلی ایجاد نمی‌کنند؛ مثلاً موش و مار. نگرانی‌های دیگر نیز در مورد مرغ‌های دیگر گله وجود دارد، ممکن است احساس کنند این اعضای جدید گله برای آنها خطر به حساب می‌آیند و نسبت به این جوجه‌ها خشن شوند.
کلید کاهش استرس در جوجه‌هایی که تازه مادر شده‌اند فقط و فقط حمایت از آنها است. مرغ‌های مادر باید در جایی آرام و امن باشند تا بتوانند به مدت سه هفته بعد از تخم‌گذاری روی تخم‌ها و چند هفته بعد از بیرون آمدن جوجه‌ها از تخم، روی آنها بنشینند. غذا و آب را در لانه به مرغ بدهید؛ به این ترتیب
مرغ مادر کمتر از لانه بلند می‌شود تا از خود مراقبت کند. مطمئن شوید که لانهٔ مرغ کاملاً از حیوانات شکارچی در امان است.
اگر مرغ را بدون لانهٔ بزرگ می‌کنید، باید شما نیز نقش مادر را برای آن مرغ ایفا کنید. به جوجه‌ها فضای کافی اختصاص دهید تا بتوانند به راحتی در آن حرکت کنند، با نوک بزنند، بخوابند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. اینطوری آنها از استرس دور خواهند بود.
شماره های تماس:
شعبه اصفهان: ۰۹۱۳۱۰۰۷۶۸۹ _ ۰۹۱۳۱۰۰۵۸۳۶
شعبه تهران: ۰۹۱۲۳۹۶۸۶۷۱ _ ۰۹۱۲۱۹۸۶۶۵۱
شعبه مشهد: ۰۹۱۵۱۰۰۶۹۲۳
